Zolzaya_Kh_MGJJ_VOL42_2021.pdf

Борнуур сум нь Төв аймгийн хойд хэсэгт оршдог, 114.68 км2 газар нутагтай. Тус сум нь ойт хээр, уул хээрийн бүсэд хамаарна. Судалгааны гол зорилго нь хадлангийн талбайн өвс болон хөрсний химийн найрлага, гарцыг тодорхойлох юм. Судалгааны явцад хадлангийн талбайд 24 овгийн 62 овгийн 80 зүйл бүртгэгдсэн. Нийт хадлангийн талбайн дундаж ашиглалт 80 орчим хувь буюу 22.09±13.04 см-ээс дээш, бодит ургац ойролцоогоор 840.2 кг/га байна. Хадлангийн хөрсөн бүрхэвч нь Монгол орны ойт хээрийн болон говийн хүрэн хөрсний бүсэд тархсан хар хүрэн хөрсний химийн шинж чанарыг агуулсан байв. Хөрсөнд агуулагдах микроэлементүүд, хүнд металлууд нь хүн, амьтан, ургамлын эрүүл мэндэд төдийгүй байгаль орчинд маш их хор хөнөөлтэй. Уулын ар нуруу, уулархаг газрын хөрсний шинж чанар рН 6.34-6.77, органик нүүрстөрөгч 17-14.3%, ялзмаг 6.13-5.09 байсан тул ургамлын бүрхэвчийг хөрстэй хамт судлах шаардлагатай байсан.